Canon van de Ommer Herman Anthonius Wigbels (16)

Dit is aflevering 16 van de reeks ‘Canon van de Ommer’, waarin Ommer en Ommenaren centraal staan. Het gaat om personen die op een of andere wijze veel hebben betekend voor de Ommer samenleving.

De journalist Herman Wigbels is er één van. Hij heeft meer dan tien jaar in Ommen gewoond en een belangrijke bijdrage geleverd aan het schrijven van nieuws uit Ommen. Ook fotografeerde hij nieuwsfeiten. Zijn nagelaten werk zorgde ervoor dat een stukje geschiedenis voor de komende generaties bewaard is gebleven.

Geboren als Herman Antonius Wigbels op 6 juli 1918 in Lonneker als enig kind van Hendrik Gerard Wigbels en Berendina Willemina Kortink. Op 6 november 1943 trouwde hij met Cornelia Maria Lormans. Gedurende de periode 1947 – 1960 woonde Wigbels met zijn gezin in Ommen, waar hij in dienst was als journalist voor het Ommer Nieuwsblad en later het Sallands- Overijsselsch Dagblad. Daarnaast was hij in zijn vrije tijd ook nog eens actief voor het Ommer verenigingsleven, was voorzitter van Katholiek Ommen en schreef teksten voor toneelvoorstellingen.

Foto’s
Bijzondere van Herman Wigbels was dat hij als journalist niet alleen verslag met pen en schrijfmachine deed, maar ook als fotograaf voor de krant actief was. Hij maakte ter illustratie van zijn artikelen dus zelf ook de foto’s. En misschien in dit geval nog belangrijker: de foto’s zijn allemaal bewaard gebleven in een door hem zelf aangelegd fotoarchief. Zodoende kan nog steeds dankbaar gebruik gemaakt worden van de door hem gemaakte waardevolle foto’s waarop alle aspecten van het leven in de stad, dorp of het platteland goed tot hun recht komen. Het fotoarchief van Wigbels is in het bezit van de stichting OudOmmen.nl en voor iedereen toegankelijk via OudOmmen.nl en HermanWigbels.nl.

Krantenloopbaan
Herman Wigbels begon zijn krantenloopbaan in Enschede waar hij samen met Carel Enklaar “Het Centrum” runde, een kopblad van de Tijd-Maasbode. Vanwege de oorlog en de consequentie daarvan op zijn werk als journalist, verliet hij het redactielokaal van de Tijd-Maasbode want hij voelde niets voor een collaborateursbaantje bij een gelijkgeschakelde krant. Hij werd ambtenaar en belandde uiteindelijk op een Enschedees distributiekantoor waar hij samen met een andere collega (Adriaan Buter) de burgerij voorzag van bonkaarten. Stiekem staken zij van tijd tot tijd achterovergedrukte bonkaarten toe aan ondergedoken joden; een handeling die natuurlijk werd ontdekt; het einde van een ambtelijke loopbaan in Enschede, want Herman moest begin mei 1944 haastig onderduiken. Het ging drie weken goed, tot eind mei 1944 als de 25-jarige Herman Wigbels wordt opgepakt door de Gestapo. Via kamp Amersfoort komt hij uiteindelijk op het Duitse Waddeneiland Wangerooge terecht, om daar verplicht als Arbeitseinsatz-arbeider aan Hitlers Atlantikwall te werken.

Jan van Ommen
Na de oorlog volgt een sollicitatie als journalist bij drukkerij en uitgever Veldhuis in Ommen en met succes. Kantoor werd gehouden aan de Molenweg 4 tegenover hotel De Zon. In 1955 werd het kantoor verplaatst naar Brugstraat 17 (Bakoven). Uitgever G.J. Veldhuis, die ook een drukkerij had in Raalte, verkreeg de rechten van de weekkrant de Oprechte Ommer Courant en gaf de krant uit als Ommer Nieuwsblad. Als nieuws- en advertentieblad voor Ommen en omstreken verscheen deze krant twee keer per week, op woensdag en op zaterdag. Onder pseudoniem “Jan van Ommen” schreef Wigbels voor het Ommer Nieuwsblad prikkelende commentaren over het reilen en zeilen in Ommen waarin hij zijn mening niet onder stoelen of banken stak. Hij vulde de krant bijna helemaal in zijn eentje en hij doorkruiste daarvoor dagelijks het gebied te voet, met de bus en op de fiets. Dan ook was hij gekleed met op zijn overhemd een vlinderstrik. Van gemeenteraadsvergaderingen werd letterlijk verslag gedaan. Hij tikte de copy op kantoor of thuis uit en bracht het dan naar de drukkerij.

Ommen
De eerste woning in Ommen voor het gezin Wigbels werd gevonden in een vakantiehuisje op de Lemelerberg van de familie van Heek, textielbaron in Twente. In 1950 betrok de familie Wigbels een gezinswoning aan de Hardenbergerweg 32 in Ommen. Daar ook werden de kinderen Gabrie, Monica en Jeroen geboren, terwijl Hajo, Vincent en Cyriel al eerder het levenslicht zagen.

Raalte
In 1960 verhuisde het gezin Wigbels van Ommen naar Raalte waar Herman hoofdredacteur werd van het Sallands- en Overijsselsch Dagblad, onderdeel van uitgeverij Kluwer in Deventer. Het leven werd voor hem toen ook een stuk makkelijker en comfortabeler: er kwam een bromfiets, die al snel voor een auto werd ingeruild. Vanuit Raalte bleef Wigbels contacten met Ommen onderhouden, al verminderde de aandacht wel omdat hij een groter gebied moest bijhouden en dus meer met correspondenten ging werken.

Wigbels was immer goedgeluimd. De goedmoedigheid straalde van zijn imposante gestalte af en was door niets en niemand uit zijn evenwicht te brengen. Op de reactie schonk hij na een welgemeend ‘goeiemorgen heren’ koffie in, stak een sigaretje op en zette zich achter zijn schrijfmachine. Alles even rustig, maar wél in een gestadige regelmaat scheidde hij het ene na het andere vel kopij af. Als er op een gegeven moment geen nieuws was, maakte Wigbels het hoogstpersoonlijk zelf. Hij deed een greep in de kast met foto’s (het merendeel daarvan was door hemzelf vervaardigd en dus wist hij er feilloos de weg) en dan kwam er altijd wel weer een gebouw, verkeerssituatie, landschapje, persoon of iets dergelijks in aanmerking voor een ‘opfrisbeurt’. Het naderen van de ‘deadline’ (het ultieme tijdstip waarop nog kopij voor dezelfde dag kan worden aangeboden) vermocht Wigbels er nimmer toe te verleiden schichtige blikken op de klok te werpen. Onverstoorbaar tikte hij door en was altijd precies op tijd klaar.

Even wachten op…
Waar wat te doen was, was ook Herman Wigbels. Een evenement dat het zonder zijn aanwezigheid moest stellen mocht eigenlijk geen naam hebben. Als Wigbels nog niet gearriveerd was op een of andere activiteit dan werd er gewoon op hem gewacht. Als men dan zijn markante verschijning zag, meestal gehuld in een groen truitje met korte mouwen, het fototoestel op de buik bengelend met daarboven het spierwitte krulletjeskapsel, kon het allemaal beginnen. Wigbels kende veel Sallanders en ook veel Sallanders kenden hem.

In 1981 verdween Wigbels van het krantentoneel om aan een welverdiende vutperiode te beginnen. Tot aan dat moment had hij er 33 jaar werken in deze regio opzitten. Herman Wigbels overleed in 1992.

Bron: Harry Woertink – 18 augustus 2021